Vetëm pak kilometra larg nga Valladolidi, në gadishullin Yucatan gjendet një peisazh përplot me vrima natyrore të madhësive të ndryshme, që çojnë tek uji i kthjellët nëntokësor, me ngjyrë të kaltër-gjelbër, të cilin dikur Majat e konsideronin të shenjtë.
Përveç pamjes atraktive, vrimat natyrore në këtë rajon të Meksikës kanë edhe një histori interesante. Majat, populli që jetonte në këtë gadishull para kolonializmit, besonin se këto vrima çonin në jetën e përtejme, prandaj për këtë arsye ata hidhnin në to gjësende me vlerë.
Sipas disa legjendave thuhet se ata flijonin edhe njerëz. Meqë arkeologët në fillim të shekullit të 20-të kanë hulumtuar pothuajse të gjitha këto vrima natyrore dhe tunele, janë shumë të vogla gjasat për të gjetur ndonjë objekt të vlefshëm të lënë nga Majat. Por në vend të kësaj, këtu mund të përjetohet diçka edhe më e mirë noti në ujin nëntokësor të kthjellët si kristali, të rrethuar nga stalaktite të bukura dhe rrezet e shndritshme të diellit të cilat depërtojnë nëpërmjet hapjeve në sipërfaqe.
Pamja që po shihni tani është aq e bukur sa që duket sikur ka dalë në një nga pikturat e Monet. Gjendet në Japoni, në qytetin Seki dhe u quajt “Pellgu i Monet”. Bukuria e tij piktoreske, e ka bërë kaq të famshëm dhe vizitorët vijnë nga e gjithë bota për ta parë.
Deti i Vdekur në fakt është liqen që ndodhet në Lindjen e Afërme por shpeshherë e quajmë det. Cilësohet si deti më i kripur në botë. Kripësia është aq e madhe sa që në të nuk ka jetë, përveç disa mikroorganizmave-baktere. Është det i mbyllur dhe bregun e tij e ndajnë Izraeli dhe Jordania. Ai furnizohet nga lumi Jordan. Kripësia e tij është 30%, gjë që është 10 herë më e lartë se uji i zakonshëm i detrave. Është i gjatë 67 km dhe i gjerë deri në 18 km. Thellësia e tij është 330 m.
10. Në Detin e Vdekur nuk ka jetë
Për shkak të dendësisë së kripës, në këtë det nuk mund të rritet asnjë lloj peshku apo alge. Kjo është edhe arsyeja që quhet Deti i Vdekur. Pavarësisht kësaj, është një nga vendet më të jashtëzakonshëm në planet. Disa shkencëtarë kanë studiuar këtë mrekulli të natyrës dhe kanë dalë në konkluzionin se në disa kratere në fund të liqenit, arrijnë të jetojnë disa specie baktere, në kushte ekstreme.
Deti i Vdekur nuk është det, por liqen
Teknikisht, siç mund të shihet në hartë, Deti i Vdekur nuk është gjë tjetër veçse një liqen gjigant. Ai nuk ka asnjë komunikim me detet e tjera dhe për shkak se uji i tij avullon shumë shpejt, nuk ka gjasa që të zgjerojë sipërfaqen e tij.
Kripësia e Detit të Vdekur është 10 herë me e lartë se ajo e oqeaneve
Kripësia e këtij pellgu me ujë është me të vërtetë shumë e lartë, pikërisht për shkak të ciklit të veçantë të shiut, i cili avullon duke lënë të gjithë kripën në ujë. Teknikisht ai është duke u bërë gjithnjë e më shumë i kripur. Uji që furnizon liqenin avullon dhe kripa në fakt mbetet në pellgun gjigand. Kripësia e tij është 30%, gjë që është 10 herë më e lartë se uji i zakonshëm i detrave
Deti i Vdekur është i kripur për shkak të shkëmbinjve
Nga ana tjetër, kripa e pranishme në këtë vend vjen nga shkëmbinjtë, të cilët janë të përbërë kryesisht nga kripa, që nuk ndryshojnë shumë nga minierat e kripës që janë gjetur në Gjermani. Shiu, i cili gjithmonë ka një komponent pak acid për shkak të substancave që gjenden në atmosferë, arrin tek shkëmbinjtë dhe i gërryen pak. Kjo nxjerr kripën, duke ndihmuar në rritjen e prezencës të saj në ujë.
Gjendet rreth 420 metra nën nivelin e detit
Një nga kuriozitetet më të pabesueshme të Detit të Vdekur është se ai ndodhet rreth 420 metra në nivelin e detit. Ky është përcaktuar si një depresion natyror. Nëse do të ishte i mundur që ta lidhje me një det tjetër, pas disa qindra vjetësh do të shkaktohej përmbytja e shumë qyteteve rreth kësaj zone.
Në Detin e Vdekur mund të rrihet lehtësish pezull
Ka imazhe të njerëzve që qëndrojnë lehtësisht pezull mbi ujë. Kjo vjen për shkak të dendësisë së kripës, e cila nuk e lejon trupin që të zhytet në thellësi të tij. Njerëzit mund të qëndrojnë edhe ulur në Detin e Vdekur.
Noti është i pamundur
Të notosh në këtë det është pothuajse e pamundur. Pavarësisht kësaj, rreziku mbytjes mbetet sepse nëse ju jeni në një pozicion të çuditshëm brenda në ujë; (për shembull, me kokën poshtë), është shumë e vështirë që të rrotullohesh dhe do të keni vështirës me frymëmarrjen.
Pirja e këtij uji është vdekjeprurëse
Uji është kaq i kripur saqë po të pihet, mund të jetë vdekjeprurës. Nëse ju keni pirë ujë deti për shkak se nuk keni ditur të notoni, është e nevojshme që të pini 4 herë më shumë ujë normal, për të ekuilibruar prezencën e kripës në gjak. Këtu duhet të pinë 40 herë më shumë ujë. Kështu që është shumë e vështirë të konsumohet kaq shumë ujë. Nëse keni pirë 100 gram ujë deti normal, do ju duhen 4 litra ujë i ëmbël për të arritur ekuilibrin. Llogariteni se sa shumë ujë do ju duhej po të pinit nga Deti i Vdekur. Është e frikshme dhe vdekjeprurëse.
Sipas Kuranit, ky është një dënim i Zotit
Sipas traditës islamike, Deti i Vdekur është vendi i Sodomës, qyteti që guxoi të fyejë Zotin. Për këtë arsye, Zoti lëshoi një shi squfuri, deri sa u formua Deti i Vdekur. I vetmi që arriti të shpëtonte ishte profeti Lot, që shpërndante fjalën e Zotit. Gruaja nuk e besonte dhe ajo u kthye në statujë kripe.
Po zhduket dalë e ngadalë
Deti i Vdekur, në krahasim me disa vite me parë, është duke u zhdukur. Sidomos këto 50 vitet e fundit pamja e tij ka ndryshuar shumë dhe ka lidhje me ngrohjen globale. Izraeli dhe Jordania po përpiqen që të çojnë aty ujin e Detit të Kuq,që gjendet pranë, por deri më tani ky duket një projekt i largët.
Pjesa e vjetër ku ndodhet edhe ura e vjetër e qytetit e mbetur nga shekulli i 16-të, tërheq interesimin e madh të turistëve gjatë muajve të verës.
Mostari, një qytet historik i Bosnje-Hercegovinës që ndodhet në luginën e lumit Neretva është njëra prej qendrave më të popullarizuara turistike gjatë muajve të verës. Posaçërisht pjesa e vjetër e qytetit ku ndodhet edhe ura e vjetër e Mostarit, tërheq interesimin e madh të turistëve. Ura e vjetër e Mostarit është zemra dhe shpirti i këtij qyteti dhe është ndërtuar në mesin e shekullit të 16-të nga ana e Hajredinit, që ishte nxënësi i Arkitekt Sinanit. Gjatë Luftës së Bosnjës në vitin 1993 ura ishte qëlluar pa asnjë arsye nga njësitë e artilerisë të ushtrisë kroate. Ndërkaq u rindërtua sërish në vitin 2000 dhe u përfshi në listën e trashëgimisë kulturore të UNESCO-s. Më 23 korrik 2014 u shënua 10-vjetori i rindërtimit të urës së Mostarit. Pritej që ura e rindërtuar të lidhë sërish boshnjakët që jetojnë në pjesën lindore dhe kroatët në pjesën perëndimore të qytetit, por qyteti prej përfundimit të luftës e këtej ende nuk arriti të lirohet nga ndasia etnike e mbetur nga periudha e luftës.
Ujëvara Wallaman ndodhet në Stony Creek, Queensland, Australi.
Lartësia e saj është 268 metra, kurse pishina në fund të ujëvarës ka 20 metra thellësi.
Rreth 100,000 njerëz vizitojnë ujëvarën çdo vit.
Të gjitha këto fotografi mbase janë të parëndësishme për vendasit e Dubait, por për ne ato duken si grafika kompjuterike të ndërtuara me Photoshop ose efekte speciale.
Prestigjiozja britanike “The Guardian” ka renditur disa nga plazhet më të mira në Evropë, ku në vend të dytë është plazhi i Drimadhës në Shqipëri.
Teksa sezoni turistik veror po afron, ky është një lajm i mirë për turizmin shqiptar dhe britanikja u këshillon lexuesve të saj që ta vizitojnë.
“I fshehur prapa një rruge malore, plazhi kryesor i Drymadhes është me të vërtetë guror, por kthehuni majtas dhe ecni për 10 minuta dhe do të gjeni plazhe plotësisht me rërë të bardhë. Deti është pa dyshim i qartë dhe ka një temperaturë të përshtatshme”, shkruan gazeta.
The Guardian thotë se atje mund të gjeni çadrat e kampingut 8 euro nata, me dyshekë dhe shtroje të pastra, përveç bareve dhe kuzhinës si dhe sendet e tjera të domosdoshme.
Në listë janë edhe shumë plazhe të tjera që përfshijnë ishujt holandezë, dhe ishujt e Italisë.
Shkupi Press 